Week 3 : Nationale Bank van België

De meeste mensen in België zullen wel al eens in Brussel geweest zijn. Brussel als de hoofdstad van Europa; Waar je het Europese parlement, ‘Atomium’ , ‘Manneke pis’ en nog vele zaken en bezienswaardigheden kunt bezoeken. Ooit van de nationale bank van België gehoord? Ik niet, totdat mevrouw Claesen en mevrouw Rosius mij voorstelden om naar het museum van de nationale bank te gaan. Mijn eerste gedachte over dit voorstel was niet positief. Daarna dacht ik dat dit geen goede ingesteldheid van mij was. Als leerkracht PAV moet je in verschillende zaken bekwaam zijn. Daarnaast, het doel van onze blog is om kennis te vergaren over verschillende onderwerpen. Dit is voor mij iets nieuws en speciaals. Ik was er dus van overtuigd dat dit een goede uitstap ging zijn. Ik aarzelde niet en ging zaterdag met Yusuf naar het museum van de nationale bank van België in Brussel.

De dag voor de uitstap had ik enkele vragen in mijn hoofd. Hoe zou de bank eruit zien? Hoe is het geld ontstaan? Hoe was de koopkracht van de mensen vroeger? Hoe worden bankbiljetten gemaakt? Wat betekenen al die moeilijke termen zoals inflatie en deflatie?  Heel wat vragen, maar door de uitstap zullen ze allemaal duidelijker worden.  

Even voorstellen…

Sinds 1982 heeft de Nationale bank een museum geopend voor de mensen. Natuurlijk is het gebouw vernieuwd om meer mensen te kunnen verwelkomen. In deze bank staat het thema “geld” centraal. Het museum van de nationale bank bestaat uit 15 zalen, waar je heel wat informatie vindt over het geld. Het wordt allemaal op een interessante en boeiende manier uitgelegd. Het is dus een prachtige uitstap voor de leerlingen in het secundair onderwijs. Ik kan mijn medestudenten, als toekomstige leerkrachten aanraden om zeker eens een uitstap te organiseren naar het museum van de nationale bank. Het museum is echt educatief verantwoord. De leerlingen en ook wij als toekomstige leerkracht zullen heel wat bijleren over “ het geld”.  In het museum kom je over verschillende zaken iets te weten. Bijvoorbeeld, de geschiedenis van de betaalmiddelen, de taken van de Nationale Bank en de kenmerken van de eurobiljetten.

Deze week ga ik jullie dus heel wat vertellen over het museum van de nationale bank. Laten we beginnen.

Eerst gaan we beginnen met de geschiedenis van het geld.  We gaan terug in het verleden en gaan de evolutie van het ‘geld’ eens van nader bekijken. Dit alles vind je in zaal 4.
Klaar om terug te gaan naar de Prehistorie, de Oudheid, de Middeleeuwen, de Nieuwe tijd en het Nieuwste tijd !

“Geld als betaalmiddel doorheen de tijd”.

Prehistorie en Oudheid

Kleitabletten

Heb je ooit met klei gespeeld? Je kan er verschillende vormen van maken. Klei kenden ze al in Mesopotamië. In Assyrië – Babylonië had men kleitabletten in spijkerschrift. Dit is eigenlijk een getuigenis van de handelsactiviteit tussen de Tigris en Eufraat in het derde millennium v.C. Hieruit leren we ook dat men met graan of varkens ging betalen.

Schelpjes (kauri’s), zout en vee

Wat zou er gebeuren als ik aan een winkelier zout of schelpjes geef als betaalmiddel? Zal hij dat aanvaarden? Ik denk van niet. De dag van vandaag moeten we betalen met munten en bankbiljetten. Vroeger was het anders.

De Chinezen waren de eerste die de schelpen gingen gebruiken als betaalmiddel. De schelpen noemde men kauri’s. Deze waren over de hele wereld bekend. Ze werden uit de Indische oceaan gehaald en het waren de Arabische kooplieden die de kauri’s verder verspreidden naar de oostkust van Afrika.  

De Grieken en Romeinen gingen met runderen betaalden. Degene die Latijn hebben gevolgd, zullen misschien weten dat geld (pecus) in het Latijn vee betekent.

Er waren in die tijd dus heel wat voorwerpen om handel te drijven. Zelfs een os ging men gebruiken als betaalmiddel. Natuurlijk is dit voor de handelaars niet evident. Daarom ging men in het oude Rome zout als betaalmiddel gebruiken. Zelfs soldaten werden hiermee betaald. Zout  was naast een betaalmiddel ook nog een waardemeter. Dat zout een betaalmiddel was schreef Marco Polo al in zijn reisverslagen.  De dag vandaag zullen we zout niet als betaalmiddel gebruiken, maar het woord gebruiken we nog steeds. Bijvoorbeeld, salaris komt van het Latijn ‘sal’ en van het Frans ‘sel’.

In Rome gebruikte men zout en vee, maar in andere continenten had men andere voorwerpen die men als betaalmiddel gebruikten. Bijvoorbeeld, de aragonietsteen van het eiland Yap en de mokko’s of koperen gongen van het eiland Alor. Dit waren zeer speciale betaalmiddelen. Het stenen geld van Yap  was het raarste betaalmiddelen ter wereld. Men gebruikt hiervoor grote stenen met een diameter van 4,10 meter en een gewicht van ongeveer 15 ton. Niet evident om het te dragen hé ! De ronde of ovalen stenen met een opening in het midden ontlenen hun waarde aan de relatieve zeldzaamheid. Met de tijd gingen de eilandbewoners hun betaalmiddel ook aanpassen.

de steen van Yap

Het betaalmiddel moet gewoon praktisch bruikbaar zijn. Je moet het kunnen dragen en herkennen. Daarom ging men metaal en zilver gebruiken als betaalmiddel.

Tetradrachme (Athene, 5^e eeuw v.C)

Dit is een zilvermunt die men vaak de “ Atheense uil” noemt, omdat de uil het lievelingsdier van Athena, de beschermingsgodin van Athene was. De Grieken geloofden in verschillende Goden en zo een geloof noemt men “polytheïsme”. Deze zilvermunt bleef eeuwenlang een vertrouwd betaalmiddel in het gehele Middellandse Zeegebied.

Wist je dat : De Atheense uil is vandaag terug te vinden op de Griekse muntstukken van 1 euro.

Ik zag een muntstuk met achteraan een afbeelding van een man die ik van ergens kende. De man op de munt afgebeeld was Julius Caeser. Deze grote man was de eerste Romeinse Keizer die zijn portret op een muntstuk liet afbeelden. Later gingen alle keizers hetzelfde doen.

We wandelen verder door de eeuwen heen !

Middeleeuwen (500 – 1500)

Chinees biljet (14^e – 17^e eeuw) en de Middeleeuwse frank

Toen ik in de zaal rondwandelde zag ik een ingewikkeld biljet. Dit was een Chinees biljet dat door de ambtenaren werd ondertekend. Hierna bracht de hoofdambtenaar zijn stempel in inkt. Dan pas werd het biljet authentiek. Ik kon het niet lezen, maar heb gehoord dat op het biljet de uitgever, de waarde en het jaar van uitgifte vermeld is.

Ik was nog jong toen we als betaalmiddel de frank hadden. Met zo’n 50 frank kon ik heel wat kopen. Nu is het anders. Weet iemand wel wat ‘frank’ betekent? Ik wist het niet tot ik naar het museum van de nationale bank ging. Frank is een Frans woord en betekent onder meer “vrij”. Het verhaal hier rond is als volgt : de Franse koning Jan II De Goede zat in 1260 Engelse gevangenschap ten tijde van de Honderdjarige oorlog. Deze koning wou zich toen vrij kopen. Dat deed hij met nieuwe munststukken die de frank werden genaamd. Hiervan komt de Belgische frank dan ook weer.

Nieuwe tijd (1500 – 1800)

De zilvermunten : gulden en florijnen

In dit tijdperk zijn de Spanjaarden en Portugezen op ontdekking naar de Nieuwe Wereld. Door de ontdekkingsreizen had men heel wat voorwerpen, sieraden en planten gevonden. Dit zorgde voor een goed handel. Natuurlijk doordat er veel handel wordt gevoerd, willen de handelaars ook grotere geldstukken. Het waren de grote zilverstukken die de handelaars zouden gebruiken in de 16^e eeuw. Deze zilverstukken werden gulden of florijnen genoemd. De naam florijn komt van Italië en betekent bloem. Het had het symbool van een lelie.

Als je je nog goed herinnert dan weet je dat de munteenheid in Nederland vroeger gulden was. Men had in de Zuidelijke Nederlanden zelfs een zwarte zilvermunt, dat was de carolusgulden van
Karel V.

In 1661 ontstaat het eerste Europese bankbiljet.

Dit werd uitgegeven door de Stockholm Banco. Maar door een aantal problemen, deed het bankbiljet in de tweede helft van de 17^de eeuw zijn intrede in de rest van Europa.

We zijn er bijna !

 

Nieuwste tijd (1800 – 1945)

Eerste biljet van de Nationale Bank (1851)

Hier zie je het eerste biljet dat door de Nationale bank werd gedrukt en door de gouverneur werd ondertekend. De nationale bank kreeg met haar oprichting het exclusieve emissierecht. Emissierecht wil zeggen dat de bank recht heeft om banbiljetten uit te geven.

Bijvoorbeeld, in 1851 werd in totaal 50 miljoen frank in omloop gebracht. Je kan zeggen dat dit niet te veel is, maar als we even de koopkracht van toen vergelijken met die van vandaag kunnen we vaststellen dat 1000 frank van toen, vandaag een waarde heeft van 5950 euro .

Naast de Belgische frank had men ook de Belga. Toen kwam 1 Belga overeen met 5 frank. Eigenlijk had de inkomst van Belga een boodschap. De boodschap was dat België zijn onafhankelijkheid ten opzichte van Frankrijk in de verf wilde zetten.

Eigen tijd(1945 - ... ) tot nu

Ik zag nog de 200 frank, 500 frank en 1000 frank in het museum. Toen dacht ik aan mijn kinderjaren. Ik weet nog goed genoeg dat ik tijdens de feestdagen van mijn grootouders 1000 frank kreeg. Toen was ik zo blij.

Nu is er 5 euro in de plaats van 200 frank en 25 euro in plaats 1000 frank.

Nog belangrijk om te weten is dat op de  200 frank het portret van de architect Victor Horta te zien was.

Hieronder kan je de evolutie van het geld, kort bekijken. Zeker te aanraden !

Hier zullen we met de geschiedenis van het geld eindigen.  Wat ik in dit onderdeel heb verteld, is maar een aantal zaken van de zaal. Naast deze informatie, kan je in de zaal nog meer te weten komen over de geschiedenis van het geld. Ik heb dit eigenlijk bewust gedaan, want als ik alles zou vertellen dan zou je het museum misschien niet bezoeken. Daarom moeten degene die meer willen weten zeker naar het museum van de Nationale Bank gaan.



zaal 4



Wie zijn die BP’s (Bekende personen)?

In het museum van de nationale bank zie je een aantal afbeeldingen van bekende personen die hun stempel hebben gedrukt op de Belgische economische geschiedenis. Om precies te zijn, vind je deze personen in de vergaderzaal (2^de zaal). Wie dat waren zal ik in het kort trachten te vertellen.

Extra : Koning Leopold I was degene die de wet tot oprichting van de Nationale Bank ondertekende.

Activiteiten van de Nationale bank

We gaan nu eens kijken naar zaal 5, want hier leer je over de verschillende activiteiten van de Nationale bank.

Drukken van Bankbiljetten en de uitgifte van munten en biljetten.

Ik ga het hier kort en bondig uitleggen. Je gaat eerst  naar de geldautomaat om geld af te halen. Daarna ga je met je geld naar een winkel om bepaalde zaken te kopen. Bijvoorbeeld, je het een nieuwe fiets gekocht. De winkelier van de fietsen zal zijn geld naar de bank brengen. Jouw bank geeft deze biljetten op zijn beurt door aan de Nationale Bank.

De nationale bank brengt deze later opnieuw in omloop.

Deelname aan het monetaire beleid van het eurosysteem

Hier is het de bedoeling dat de koopkracht van het geld blijft behouden. Een belangrijke taak van het monetaire beleid is het handhaven van de prijsstabiliteit. De centrale banken proberen de koopkracht van het geld te veilig stellen, door een algemene stijging of daling van de prijzen te vermijden. Men streeft meestal naar een prijsstijging van 2% per jaar.

Bijvoorbeeld, je koopt normaal gezien voor 2 euro tomaten, maar de prijzen stijgen door inflatie. Dit wil zeggen dat je niet meer met hetzelfde bedrag evenveel kan kopen. Je moet nu bijvoorbeeld 3 euro geven voor hetzelfde aantal tomaten. Zo is het geld in waarde gedaald en de koopkracht verminderd. Natuurlijk kan het omgekeerde ook gebeuren. De prijzen kunnen dalen, bij deflatie. Dit is ook niet echt goed voor de verkoper en zo kan de koopkracht ook dalen. Tot hier kort inflatie en deflatie. Dit zal je duidelijker worden wanneer je de korte videofragmenten zal bekijken.

Dienstverlening aan de financiële sector en de Staat

De Nationale Bank moet een goede werking van het financiële stelsel waarborgen. Dit doet zij door het organiseren van de bankbetaling en het beheren van de kredietcentrale voor de ondernemingen.

De Nationale Bank levert ook gratis een aantal diensten aan de staat. Bijvoorbeeld, de federale overheid beschikt over een rekening bij de Nationale Bank waarop het inkomen en de uitgaven worden gecentraliseerd. De Nationale Bank levert ook verschillende diensten aan de particulieren en ondernemingen.

Productie en verspreiding van economische en financiële informatie

De Nationale Bank geeft informatie aan de mensen over de economische sector. Ze stelt bijvoorbeeld statistieken op over het land en houdt elke maand enquêtes bij ondernemingen en consumenten. De Nationale Bank heeft ook een jaarverslag waarin ze het totale beeld van het economische en financiële situatie in ons land weergeeft.

Een financiële ambassadeur

De Nationale Bank is de gesprekspartner van het Internationaal Monetair Fonds en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling. Zij overlegt ook met de Bank voor Internationale Betalingen.

We hebben nu de activiteiten van de Nationale Bank overlopen. Nu gaan we iets anders behandelen.

Slim gezien? Toch niet !

Sommige denken dat ze erg slim zijn, omdat ze valse biljetten kunnen maken. Ze denken dat ze zo rijk kunnen worden. Helaas is dit niet waar. Geen goede poging, want de biljetten hebben speciale kenmerken. Daarom is het heel moeilijk om met valse biljetten iets te kopen.

Wil je weten hoe je de biljetten worden gemaakt?  Ga dan naar de  link , om de videofragment te bekijken.

 LINK : http://www.nbbmuseum.be/nl/ -> virtuele rondleiding, zaal 6 (het biljet met al zijn geheimen)

Leuk om te weten !

Op elke biljet is een soort architecturaal beeld te zien van een ander stroming. Ik ga ze nu eens weergeven.

Mevrouw, wat betekent inflatie en deflatie ?

Er zijn heel wat economische begrippen en woorden die de meeste mensen niet begrijpen. Inflatie en deflatie zijn daar een voorbeeld van. In de voorgaande tekst heb ik het hierover gehad, maar het is niet voor iedereen altijd even duidelijk.

Geen probleem! Je gaat de inflatie en deflatie zeer goed begrijpen door een strip te lezen. In de lessen PAV hebben we de bruikbaarheid van strips al gezien. Soms kan je iets complex op een eenvoudige manier vertellen en wij gaan dat doen door een korte strip te lezen over inflatie.   

Klik dubbel op het fragmenten om de tekst in het groot te verkrijgen. Ik ben ervan overtuigd dat je het begrip ‘inflatie’  binnen  5 minuten zal begrijpen.

Heb je toch niks begrepen van de strip? Geen probleem! Naast de strip is er een zeer educatief videofragment die de inflatie (prijsstabiliteit) op een duidelijke manier weergeeft.  Je kan zelfs de strip en het videofragment gebruiken voor je leerlingen. Het is vooral nuttig voor studenten van economie en handel-burotica . Echt heel mooi weergegeven.

Waarom de renteverhoging of renteverlaging?

De koopkracht van de jaren heen

Ik ga een korte schets geven van de koopkracht van de mensen.

In 1910 kon je met je uurloon 2 liter melk kopen. Terwijl je er in 1947 er 3 liter melk mee kon kopen. In 2008 was een uurloon goed voor 14 liter melk. Hetzelfde kunnen we zeggen voor het brood. In 1947 was het twee broden en één jaar later was het zes.

De laatste zaal ...

De laatste zaal in het museum is wel erg indrukwekkend. Hier gaat om ‘geld en verbeeldingen’. Ik wil een aantal interessante informatie in deze zaal even met jullie meedelen.

Interessant om te weten

De uitdrukking “goed in de slappe was zitten” betekent dat je het financieel goed hebt.

Als je hoort dat iemand zo rijk is als Croesus, dan mag je zeker zijn dat die man schatrijk is.

De uitroep “dit is een waar eldorado” betekent een gelukkig verblijf. De naam Eldorado komt uit een mythe waar men vertelt dat Eldorado een gouden land is.

Het gedicht van de landbouwer en zijn kinderen

Actualiteit

Iedereen heeft wel gehoord over het faillissement van Dexia. Niet alleen dexia maar ook andere banken komen in dat gevaar. Als je naar de site van deredactie gaat vind je een aantal krantenartikelen over de economische situatie van de banken.                                           

 Hier de link : http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/economie

Slot

Hiermee ben ik ook aan het einde van deze week. Het museum van de Nationale Bank is een echte aanrader. Ga je naar Brussel in het weekend? Neem zeker een kijkje in het museum. Trouwens in het weekend is het gratis!

Dit is mijn maat Victor. Hij verwacht jullie allemaal in het museum.

Beetje informatie geven aan Yusuf.

Bronnen

NATIONALE BANK VAN BELGIË, museum, internet, 2011-10-17,( http://www.nbbmuseum.be/nl/).

INFO NU, de beurs, internet, 2011-10-17,(http://financieel.infonu.nl/beleggen/3753-de-beurs-wat-houdt-het-in.html).

WIKIPEDIA, Wall Street, internet, 2011-10-17,(http://nl.wikipedia.org/wiki/Wall_Street).

WIKIPEDIA, Prijsstabiliteit, internet, 2011-07-08,(http://nl.wikipedia.org/wiki/Prijsstabiliteit).

WIKIPEDIA, Monetair beleid, internet, 2011-09-08,( http://nl.wikipedia.org/wiki/Monetair_beleid).

Eigen notities tijdens het bezoek aan het museum

Pdf- bestand Nationale Bank

Week 2 : Turtles can fly

Iedereen is tegen de oorlog, want oorlog zorgt voor het plunderen en verwoesten van gebouwen. Oorlog betekent mensen vermoorden met geweren, raketten en tanks. Oorlog betekent angst, schrik en verlies.  Oorlog heeft met andere woorden een negatieve betekenis. Dat kunnen we zien als we even kijken naar de geschiedenis.  

Denk maar eens even aan de wereldoorlogen en de vele burgeroorlogen. Zo te zien heeft de huidige maatschappij niet veel geleerd uit de geschiedenis, want de dag van vandaag is er nog steeds oorlog in bepaalde delen van de wereld.

Deze week dacht ik aan de oorlog. Ik dacht aan de mensen die de oorlog moet meemaken. Ik dacht aan de oorlogskinderen, de kinderen die soldaten zien rondwandelen met geweren. Hoe zou dat toch voelen? Wat zijn eigenlijk de gevolgen van de oorlog voor de mensen en vooral voor de kinderen? Hoe ziet hun leven na de oorlog eruit? Daarnaast vroeg ik mij ad wie de Koerden zijn, want ik hoor er vaak iets over maar hoe de geschiedenis en de situatie van de koerden eruit ziet weet ik niet.

 

 Dit zijn belangrijke vragen, want de meeste mensen weten hierover niets. De mensen lezen de kranten of bekijken het nieuws en weten dat oorlog verschrikkelijk is, maar hoe het echt eraan gaat, hoe de kinderen daar leven weten de mensen niet. Daarom heb ik deze week de film ‘Turtles Can fly’ bekeken. Een film die het leven van de kinderen in het Irakese deel van Koerdistan weergeeft. Het is deze film die mij antwoorden geeft op de vragen die ik mij stelde. Daarnaast opent de film invalshoeken voor onderwerpen als vluchtelingen en spanning tussen de Koerden en Turken.

 Het verhaal

Het verhaal speelt zich af aan de grens tussen Turkije en de Koerdische Autonome Regio. Je ziet vele tenten met daarin heel wat kinderen. Het is eigenlijk een vluchtelingenkamp. De leider van het kamp is een dertienjarige jongen Soran die door de mensen en kinderen Kak Satelliet wordt genoemd, omdat hij de enige is die schotelantenne kan installeren. Daarnaast kan hij ook een paar woorden Engels spreken. Kak Satelliet wil de schotelantennes installeren om naar de nieuwsberichten te luisteren, want ze vermoeden dat Amerikanen de oorlog gaan starten met Irak.  Kak satelliet gaat samen met de kinderen naar de gronden die vol met mijnen liggen. Het is aan hen om deze mijnen te demonteren. Deze ontplofte mijnen worden door Kak satelliet verkocht. Het is echt een gevaarlijk werk die de kinderen verrichten. Door dit werk zijn er heel wat kinderen die hun armen en benen zijn verloren. Toch gaan de kinderen in groep de mijngebieden in om de mijnen te verzamelen, want er is nood aan geld.

In het vluchtelingenkamp wordt Kak Satelliet een vaderfiguur voor de weeskinderen. Hij probeert de kinderen te helpen. De kinderen tonen aan hem heel veel respect. Als Kak Satelliet de dorpsoudsten heeft overgehaald om een satellietontvanger te kopen, arriveert er een zwijgzame maar wilskrachtige jongen in het dorp. De jongen mist zijn beide armen. Deze had hij verloren tijdens een ontploffing van de mijn. De jonge heeft een gave, hij kan de toekomst voorspellen en dit stelt de autoriteit van Kak op de proef. Om de zaken verder te compliceren wordt Kak Satelliet verliefd op het zusje van de jongen. Het meisje zorgt voor hun blinde jongere broertje, die naderhand echter haar zoontje blijkt te zijn. Het meisje, Agrine is niet in staat om de gruwelen die haar zijn overkomen te verwerken, en Kak Satelliet kan haar daarin in niet bijstaan.

 Agrine laat het blinde kindje alleen op een heuvel. Na een tijd komt Kak Satelliet te horen dat het kindje op een mijngebied staat. Kak satelliet fietst en de kinderen lopen mee. Kak Satteliet wil dit kindje helpen, maar jammer genoeg wordt hij zelfs het slachtoffer van de landmijn.

Hieronder zien jullie de hoofdrolspelers van de film.



Kak Satelliet, leider van de kinderen



Hengov, verminkte jongen 

 









Pashow, vriend van Satelliet



Agrine, getraumatiseerde meisje



Shirko, jonge vriend van Satelliet



een blind kindje

 



Bekijk hieronder de trailer van Turtles can fly.



Achtergrondinformatie

De Iraans-Koerdische filmmaker Bahman Ghobadi reisde twee weken na de val van Saddam Hoesseins regime vanuit Teheran naar Bagdad. Hij filmde met een kleine digitale camera het leven rondom zich. Wanneer hij thuis kwam, bleven vooral de beelden van de door landmijnen verminkte Koerdische kinderen hem achtervolgen. Hierdoor trok Ghobadi opnieuw naar het Koerdische grensgebied tussen Irak en Turkije. Hier heeft hij onder bijzonder harde en moeilijke omstandigheden de film ‘Turtles can fly’ opgenomen, een lyrisch -poëtisch drama over het lot van weeskinderen in een Koerdisch vluchtelingenkamp en de eerste Irakese film sinds het einde van Saddams bewind.

Het is wel raar dat in de film zowel Bush als Saddam geen hoofdrol krijgen. Ghodabi heeft hiervoor bewust gekozen, want volgens hem is de Irakese bevolking de echte ster. Hij heeft dit ook gedaan omdat in de media (nieuwsberichten) niemand het over hen had. Daarom draaide hij de rollen om en liet in de film het verhaal van de kinderen van Irak aan bod komen, en maakte van hen ‘helden’.

Dat Bahman Ghodabi veel aandacht schenkt aan kinderen is niet alleen te zien in de film ‘Turtles can fly’. In de eerste speelfilm ‘Een tijd voor dronken paarden’ zijn het alweer de kinderen die op de beelden te zien zijn.

Ghobadi zegt hierover het volgende : "De hoofdrolspelers uit mijn films zijn kinderen die het leven van volwassenen leiden. Dat is typerend voor mensen die opgroeien in Koerdistan. Bovendien wilde ik een antioorlogsfilm maken: omdat het een film is over de mijnen, is het logisch dat gehandicapte kinderen een hoofdrol spelen. Ook nu lopen er gemiddeld nog vier kinderen per dag op een mijn in Koerdistan: in Iran, Irak en Turkije. Er zijn in Koerdistan meer gehandicapten dan u ooit in uw leven heeft gezien. Maar het is ook een symbool voor de Koerdische samenleving. Zolang mijn samenleving gehandicapt is, zolang zij nog niet volwaardig kan functioneren, zullen onvolmaakte en abnormale elementen in mijn films terug blijven keren.”

Wat ook belangrijk is om te weten is dat de kinderen die we in de film aan het werk zien lokale kinderen zijn zonder enige acteerervaring. Dat hadden de meeste mensen niet verwacht? Eigenlijk is deze inzet nog beter want zo schetst de film de schrijnende realiteit van de levensomstandigheden van de inwoners van Irak die verdwaasd achterbleven na de oorlog. Ghodabi geeft met zijn film de boodschap dat de kinderen de moed niet opgeven. Ze proberen te overleven en hun leven opnieuw georganiseerd te krijgen.

Samenvattend : Ghobadi laat met zijn film zien hoe het lot en het leven van de kinderen eruit ziet die vaak door de landmijnen verminkt geraken. De kinderen leven ook onder een psychologische terreur. Zo laat Ghodabi de realiteit zien, die we jammer genoeg zelden in de nieuwsactualiteit zien of horen. De ironie wil dat diezelfde kinderen overleven dankzij de hachelijke zoektocht naar en de verkoop van landmijnen.  



Bahman Ghodabi : "de prijswinnaar"

Ghodabi is de prijswinnaar van de film ‘turtles can fly’, want hij heeft eigenlijk alles alleen gedaan. Hij schreef het filmverhaal, zorgde voor de financiering, leidde de opnames en bezocht de filmfestivals waar hij zijn film voorstelde en interviews gaf. Met andere woorden is de film ‘turtles can fly’ een auteursfilm. Hij was de scenarist, de producent, de regisseur en de promotor. Echt chapeau voor meneer Bahman Ghobadi.

Prijzen en nominaties van de film

De film ‘Turtles can fly’ won diverse prijzen. Hieronder worden ze kort weergegeven.

2004: Publieksprijs bij het Internationaal filmfestival van Sao Paulo

2005: Aurora Awards bij het Internationaal filmfestival van Tromso

2005: Gouden Prometheus bij het Internationaal filmfestival van Tblisi

2005: Gouden Schelp bij het Internationaal filmfestival van San Sebastian

2005: publieksprijs in Rotterdam en een speciale vermelding in Berlijn.

Interessant om te weten

Het is echt interessant om te weten wat Ghodabi voor de acteurs heeft gedaan. Echt chapeau van hem !

Ghodabi : “Het meeste geld ging naar de acteurs. Het meisje dat Agrin speelt heb ik 16.000 dollar betaald, want haar situatie was erg nijpend. Met de hulp van Barzani hebben we een huis gekocht voor de kleine jongen die niet kon zien. Ook hebben we hem laten opereren; hij kan nu weer zien. We stelden de première van de film uit tot na zijn operatie zodat hij de film dan kon bewonderen! De jongen zonder armen kreeg kunstarmen, de jongen zonder been krijgt een prothese. Dat wil overigens niet zeggen dat elke regisseur zo moet werken als ik. Ik voel me verantwoordelijk voor mijn acteurs. Ik heb zelf geen vrouw en kinderen, en de kinderen die ik help zijn toch ook een beetje mijn eigen kinderen.

Eerst nog even de landen waar de koerden leven laten zien.



De film geeft dus een zeer mooi beeld over de oorlog die in Irak heerste. Daarnaast leert het ons ook wat meer over de toestand in Koerdistan. Waarom was er toch oorlog tussen Irak en Amerika? Waarom is de toestand tussen de Turken en de Koerden gespannen? Om dit te kunnen weten moeten we even terug gaan naar de geschiedenis. Daar zullen we de antwoorden op deze vragen terugvinden.

Geschiedenis van de Koerden

Het Ottomaanse Rijk verloor heel wat macht tijdens de Eerste Wereldoorlog.  Na de oorlog gaan ze grondgebieden kwijtraken. Zo bleef alleen Turkije nog. In 1920 werd het verdrag van Sevres getekend waarin wordt vermeld dat de Koerden onder Irak, Iran, Turkije en Syrië worden verdeeld.  Later zal Atatürk in opstand gaan tegen de Britten en Fransen. Deze opstand gaat hij ook overwinnen, met als gevolg dat het verdrag van Lausanne wordt getekend. Hierin werd er niks gezegd over de Koerden. Ze hadden bijna niets te zeggen en dit zorgde voor heel wat problemen. De Koerden kwamen in opstand tegen de Turkse regering, maar werden vaak terug neergeslagen.

In 1968 is er in Irak de partij van Saddam Hussein  die aan de macht is. Deze hebben de steun nodig van de Koerden en in ruil beloven ze de Koerden een zelfbestuur. De regering laat de Koerdische taal officieel erkennen en in het noorden van Irak mogen de lessen op school in het Koerdisch gegeven worden. Ne een tijd zien de Koerden dat de onafhankelijk niet komt. Ze willen in opstand komen, maar worden door Saddams troepen hard aangepakt. Vele worden vermoord of vluchten naar het buurland Iran.

De sjah van Iran moet in 1979 ontvluchten door de Iraanse Revolutie. Na het kwam er een geestelijke leider aan de macht, namelijk ayatollah Khomeini die koos voor een Islamitische republiek. Saddam Hussein was echt niet tevreden over het bewind in Iran. Hij was een dictator in Irak en hield niet van de ayatollah omdat hij zijn macht kon bedreigen. Door bepaalde conflicten begon in 1980 de oorlog tussen Irak en Iran. Die we de golfoorlog noemen. Het was een oorlog waar er zowel vele Irakezen als Iranese dood gingen. De Koerden in het noorden zaten ook in grote problemen. Ze zaten middenin de oorlog. Later kiezen de Koerden de kant van de Iran en vechten mee tegen Irak. Dit wil zeggen dat er ook een burgeroorlog in Irak is.

De geschiedenis van de Koerden begon al in het begin van onze jaartelling, maar ik zal een sprong maken naar de 16^de eeuw omdat vanaf deze periode de verdelingen van de Koerden beginnen. In die eeuw had je rondom de Koerden twee grote wereldrijken, namelijk het Ottomaanse rijk en het Perzische rijk. Deze twee wereldrijken geraken in de 16^de eeuw in een oorlog. In die tijd kozen de meeste Koerdische stammen de kant van het Ottomaanse rijk. De Koerden mogen in ruil voor die steun hun eigen leven op hun eigen grond gewoon voortzetten. Vijftien emiraten werden ingesteld met een emir aan het hoofd, afkomstig uit één van de Koerdische families. De Koerden in het Perzische Rijk komen tot een zelfde afspraak met de sjah van Perzië. In 1639 is er een vrede tussen de sultans van het Ottomaanse Rijk en de sjah van Perzië. Deze trekken een streep dwars door het Koerdisch grondgebied. De eerste deling van het Koerdisch grondgebied was een feit. De Koerden hadden geen centrale regering en ze zaten klem tussen twee wereldrijken.

 

Ali Hassan al Majid is een neef van Saddam. Hij wil wraak nemen van de Koerden en gaat daarom heel wat Koerden vermoorden. Een bekende aanval is de gifgas- aanval in 1988 op het Koerdische stadje Halabja.

In  1990 voert Irak oorlog met Koeweit in het zuiden.  Deze oorlog wordt ook de golfoorlog genoemd. Koeweit krijgt wel hulp van andere landen, zoals VSA. Irak verliest deze oorlog, de Koerden willen hiervan profiteren, maar de troepen van Saddam laten dit niet toe. Er vallen heel wat doden en de meeste mensen vluchten naar Iran en Turkije.
Het is wel zo dat in het noorden van Irak de Koerden zichzelf kunnen besturen, maar over een echte staat is er geen spraken, omdat er nog landen zijn die het niet erkennen.

Samenvattend: De Koerden hebben het nooit goed gehad. Ze waren altijd in strijd tegen verschillende partijen. De dag van vandaag hebben ze nog altijd geen vrij Koerdistan. De droom hiernaar zal ook moeilijk verwezenlijkt worden.  

Aangezien de Koerden in verschillende landen wonen, gaan we de situatie van de Koerden in die landen kort bespreken.

Koerden in Iran

In Iran zijn de meeste koerden gediscrimineerd op hun religieuze en etnische situatie. Maar na de dood van Khomeini is er een verbetering. De regering gaat met de koerden onderhandelen. Dus er is een vooruitgang. Toch wordt dit onderbroken wanneer een Koerdische leider wordt vermoord door de Iraanse president. Een aantal politieke en religieuze leiders werden door Iran geliquideerd. Natuurlijk gaan de Koerden hiertegen strijden, maar er zijn ook Koerden die gaan vluchten. Kijk maar naar de nationaliteiten van de vluchtelingen die in België of in West-Europa komen. Er zijn zeker veel vluchtelingen vanuit Iran. Als we de situatie van de Koerden in Iran nu bekijken, kunnen we besluiten dat deze verbeterd is. Bijvoorbeeld, de plaats waar de film werd gespeeld, is een van de veiligste regio’s in Iran.

Koerden in Syrië

In het noordoosten van Syrië leven vooral de Koerden. De belangrijkste steden waar de Koerden verblijven zijn Al-qamishili en Al hasakah. De mensen die hier leven hebben een slecht leven.                  Ze hebben bijvoorbeeld geen politieke inspraak. Er zijn heel wat dingen verboden om de Koerden te onderdrukken.

 Aantal voorbeelden zijn :

·         de namen van de Koerdische kinderen  worden niet ingeschreven bij de burgerlijke stand.

·          Ze mogen geen bedrijf hebben met een Koerdische naam.

·         Koerdische privé- scholen zijn niet toegestaan en de boeken in het Koerdisch geschreven zijn verboden.

Het is zelfs zo dat sommige Koerden in Syrië geen nationaliteit hebben. Dit komt door de Syrische overheid. Zij beweren dat hun voorouders niet tot het Ottomaanse bevolkingsregister werden opgenomen van voor 1920. Hierdoor keuren ze het staatsburgerschap van de Koerden die politiek actief waren tegen de overheid niet goed. Dus, ze kunnen ook niet emigreren, want ze hebben geen paspoorten of andere internationale erkende reisdocumenten.

We kunnen dus besluiten dat de koerden in Syrië het heel moeilijk hebben.

Conflict tussen de Koerden en Turken

In de film zagen we op een gegeven moment dat Kak Satelliet en zijn vriend zogezegd op een Turkse soldaat schieten. Ze hadden iets tegen de soldaat. Ik zal trachten uit te leggen hoe dat komt.

Het conflict tussen de Koerden en Turken bestaat al van vroeger. De Koerden willen een onafhankelijk land worden met een eigen taal, cultuur en regering. Natuurlijk keuren de Turken dit niet goed. In het Oosten van Turkije heb je een aantal steden waar de meeste Koerden verblijven. Op die plaatsen heb je dan ook de aanhangers van PKK. Hun grote leider was Abdullah Öcalan. Deze mensen gaan naar de bergen en schieten de soldaten en burgers neer. Als tegenreactie komen de Turkse militaire ook in actie. Zo wordt het conflict tussen de Koerden en Turken slechter en slechter.



Nochtans hadden deze volkeren een zeer goed band tijdens het Ottomaanse rijk. Wanneer het Ottomaanse rijk ging verbrokkelen, moesten ze vechten tegen de grote mogendheden zoals Frankrijk, Engeland, Australië, enz. Deze oorlog noemen wij de ‘slag in Gallipoli’. De Turken hadden het toen heel moeilijk en kregen steun van de Koerden. Als je een bezoek brengt naar deze plaatsen zie je begraafplaatsen van mensen uit verschillende steden. Er waren mensen vanuit Diyarbakir, Denizli, Trabzon, Urfa, Kayseri, enz. Al deze mensen gingen hand in hand hun land verdedigen. Met andere woorden tot de eerste wereldoorlog hadden de Koerden een zeer goed band met de Turken. Het conflict ontstaat wanneer Atatürk zich niet aan zijn beloftes houdt. Dus eigenlijk was er vroeger geen enkel probleem tussen deze volkeren.

Slag bij Gallipoli



begrafenissen van de soldaten uit de verschillende steden



ACTUALITEIT

De dag van vandaag zien we nog steeds op nieuwsbeelden dat er Turkse soldaten zijn omgekomen na een vechtpartij tegen de PKK. Dit zorgt ervoor dat de haat meer en meer toeneemt. De Turken willen dat er een einde aan dit conflict moet komen.

Niet alleen de Turken, maar ook sommige Koerden willen dat men hiermee stopt. Er zijn echter ook Koerden die het niet goed vinden dat er doden vallen. Deze Koerden zijn trouw aan de Turkse regering.

Als ik een analyse moet maken met al de informatie die ik hierover heb gelezen kan ik zeggen dat het leven in de gebieden waar de Koerden leven zeer slecht is. Ze hebben geen fatsoenlijke scholen,  sommige gebieden hebben geen dokter of een ziekenhuis. Het leven is echt moeilijk voor deze mensen. Daarnaast heb je de PKK rebellen die de mensen in de dorpen verplichten mee te doen aan hun gevecht. De mensen in die dorpen hebben geen andere keuze en worden meestal meegenomen naar de bergen om te strijden tegen de Turken. Dit is natuurlijk helemaal geen goed initiatief omdat er bijna elke week doden vallen.

De Turkse regering besteedt de dag van vandaag veel belang aan de Koerden. Ze willen dit probleem oplossen door de Koerden enkele rechten te geven, maar natuurlijk zijn er mensen die dit niet willen. Daarom gaan deze mensen verder met hun slechte daden waardoor dit conflict nooit zal ophouden.

Samenvattend : We kunnen zeggen dat het conflict nu nog steeds bestaat, maar er zijn ook Turken en Koerden die in vrede met elkaar willen leven. Natuurlijk is het bewind van de PKK  niet opgehouden. Zij onderdrukken mensen om naar de bergen te gaan en om te vechten tegen de Turken.

Klik op de link om de krantenartikel te lezen : http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2664/Nieuws/article/detail/2890787/2011/09/04/Vier-doden-bij-gevechten-tussen-Turken-en-Koerden.dhtml

Ik wil hierbij afsluiten met een gedicht en een liedje van Marco Borsato. Zowel het gedicht als het liedje gaan over de kinderen die de oorlog hebben meegemaakt. 

Wat doet oorlog bij een kind

Ik kijk in je ogen,
zie een wereld vol verdriet,
je kent alleen nog oorlog,
wat plezier is weet je niet.

Je familie is weg,
het ergste wordt gevreesd,
je bent nog maar zo jong,
ze zijn er tekort voor je geweest.

Maar je weet niet beter,
je kent geen liefde of vreugde,
zal het je ooit nog over komen?
of kan je er alleen nog maar van dromen.

De speeltuin - Marco Borsato

BRONNEN

LESSEN IN HET DONKER, Turtles can fly, internet, 2011-10-12,(http://lesseninhetdonker.be/assets/files/films/20/Lesmap_Turltles_can_fly.pdf).

FILMMAGIE, Turtles can fly, internet, 2011-10-12,( http://home.scarlet.be/~hv100190/films/turtles_can_fly.htm).

WIKIPEDIA, Turtles can fly, internet, 2011-08-27,(http://nl.wikipedia.org/wiki/Turtles_Can_Fly).

Turtles can fly, internet, 2011-10-12,(http://www.bevrijdingsfilms.be/s-z/turtles_can_fly.htm).

STICHTING SOZ FONDS, gehandicapte kinderen in Koerdistan/Noord-Irak, internet, 2011-10-12,(

 http://www.sozfonds.nl/websitenl/activiteitennoord-irak.html).

WIKIPEDIA, Koerdistan, internet, 2011-10-12,(http://nl.wikipedia.org/wiki/Koerdistan).

NRC, Koerden, internet, 2011-10-12,(http://retro.nrc.nl/W2/Lab/Profiel/Koerden/irak.html).

EU, De geschiedenis van de Koerden, internet, 2011-10-12,(http://mediatheek.thinkquest.nl/~lle0074/index2.php?p=artikel&pagina=77).

 ‘Koerden belagen Syrische ambassades’ internet, NOS, 2011-10-09,(http://nos.nl/artikel/292949-koerden-belagen-syrische-ambassades.html).

1001 GEDICHTEN, Wat doet oorlog bij een kind, internet, 2011-10-12,(http://www.1001gedichten.nl/gedichten/6252/wat_doet_oorlog_bij_een_kind/).